www.intRel.Politics.Blog

«تاریخچه پیدایش رشته روابط بین الملل»

در این درس‌نامه، دربارۀ تاریخچۀ پیدایش رشتۀ روابط بین‌الملل سخن خواهیم گفت.

 تاریخچۀ پیدایش رشتۀ روابط بین‌الملل 

 تاریخچۀ روابط بین‌الملل  ← آیا پیش از پیدایش رشتۀ روابط بین‌الملل ما چیزی بنام خودِ روابط بین‌الملل نداشتیم؟ مثلاً در پزشکی ما فلان کتاب را مثل شفای ابن‌سینا را بعنوان پیدایش آن رشته بدانیم آیا پیش از این کتاب ما طب و دوا و درمان نداشتیم!؟

از زمانی که انسانها زندگی جمعی داشتند و واحدهای سیاسی از ابتدای تاریخ بشری با هم رابطه داشتند. در واقع؛ قدت روابط بین‌الملل برمیگردد به قدمت دولت. یعنی از زمانی که واحدهای سیاسی میان خود کنش و واکنش (بده‌بستان و روابط) داشتند، روابط بین‌الملل هم وجود داشت. حال قدمت دولت از چه زمانی است؟ از وقتی سه عنصر تشکیل دهندۀ اولیۀ دولت (مردم[1]، سرزمین، و حکومت) با هم ترکیب شدند و پدیدۀ State بوجود آمد. (این عناصر را در جلسۀ بعد دربارۀ بازیگران دولت بحث خواهیم کرد.)

پس روابط بین‌الملل به این معنا میشود مجموعۀ تعاملات میان واحدهای سیاسی یا اجتماعات بشری.

این «روابط بین‌الملل» که با حروف کوچک لاتین نگاشته می‌شود و از لحاظ تاریخی مقدم بر رشتۀ روابط بین‌الملل است، به‌عنوان موضوع مطالعۀ «رشتۀ روابط بین‌الملل» مطرح است. پس رشتۀ روابط بین‌الملل می‌شود دانشی که به مطالعۀ جهان روابط بین‌الملل می‌پردازد.

 

 بعنوان یک رشتۀ علمی  در سال 1919 (پس از جنگ جهانی اول)، نخستین کرسی روابط بین‌الملل در ابریستویت[2] دانشگاه ولز انگلستان تأسیس گردید (از دل رشتۀ علوم سیاسی[3] بیرون آمد).

در علوم انسانی و اجتماعی، برخلاف علوم طبیعی و دقیقه، ما یک پارادایم[4] فکری واحدی نداریم و بدلیل نبود یک متدولوژی یا روش‌شناخت واحد، یک نظریۀ علمی متفق هم نداریم.

عموماً چهار پارادایم فکری در روابط بین‌الملل داریم:

پیش از پیدایش این رشتۀ دانشگاهی (از کنفرانس وین تا شروع ج ج اول)، موازنۀ قوا (نظام چندقطبی) را داشتیم که از مظاهر رئالیزم است. پس از پیدایش این رشتۀ دانشگاهی، آرمانگرایی (ایده‌آلیزم) شکل گرفت.

(آیدیالیزم ← تکید بر بایدها و نبایدها        رئالیزم ← تأکید بر هست‌ها)

جدال ایندو می‌شود مناظرۀ اول روابط بین‌الملل.

دو پارادایم بعدی هم سنت‌گرایی و رفتارگرایی هستند که مناظرۀ دوم روابط بین‌الملل را ایجاد می‌کنند و بحث بر سر روش یا چگونگی مطالعۀ روابط بین‌الملل بود.  (هر دوی مناظرۀ اول و منلاظرۀ دوم را در جلسۀ پنجم بحث خواهیم کرد.)

 


[1] . Population   جمعیت

[2] . Aberystwyth

[3] . یکی دو دهه است که تلاش می‌کنند که S آنرا بیندازند تا بشود علم سیاست نه Political Science چون وقتی جمع بسته میشود یعنی علم نیست بلکه دیسیپلین است. ولی اگر گفته شود علم سیاست یعنی هویتی مستقل داند و علم مستقلی است. پسوند انگلیسی ics اسم ساز است اسم رشتۀ علمی، مانند:  Mathematics = ریاضیات / Physics = فیزیک / Economics = اقتصاد / Statistics = علم آمار / Acoustics = علم ژنتیک / Politics =  علم سیاست

[4] . Prespective

 

 

 


بخش : اصول و مبانی روابط بین الملل سایر دروس
برچسب : , , , ,
۷ ✏️