در این درس‌نامه، دربارۀ مرجع امنیت یا Reference object در روابط بین‌الملل سخن خواهیم گفت.
مرجع امنیت
گفتار خاستگاه امنیت[1]، در پاسخ به پرسش امنیت برای چه کسی؟[2] یا امنیت برای چه چیزی؟[3] مطرح می‌شود.
در بحث مرجع امنیت می‌توان به چهار دیدگاه گوناگون اشاره کرد: امنیت دولت، امنیت رژیم، امنیت فرد و امنیت جامعه.
مکتب کپنهاگی امنیت نیز برپایۀ گونه‌های تهدید و امنیت، پنج سطح و مرجع تهدید امنیت را مطرح کردند:
در امنیت سیاسی، مانایی حاکمیت مورد تهدید قرار می‌گیرد. در امنیت اجتماعی-سیاسی، این هویت است هدف تهدید است. در امنیت اقتصادی نیز سرمایه و بازار مرجع امنیت می‌باشند. تهدید امنیتی در بعد نظامی نیز متوجۀ حاکمیت دولت و تمامیت ارضی است. و در بعد زیست‌محیطی امنیت نیز بقای جانداران و زیستگاه‌ها (سلامت زیست‌کره) مورد تهدید است.
این در حالی است که از دیدگاه واقع‌گرایان، مرجع امنیت تنها متوجۀ «دولت» است که حکومت/رژیم عامل اجرایی آن است، در نتیجه تلاش برای حفظ بقای آن، بالاترین اصل اخلاقی است.
برای مکتب لیبرالیزم نیز تهدیدها معطوف به «امنیت انسانی» بوده پس دولت‌محور نیست. امنیت انسانی هم نه امنیت نوع انسان با امنیت فرد، بلکه امنیت من در برخورد با دیگران است که در بخش بایسته‌ای از شخصیت من را تشکیل می‌دهند و نه انسان انفرادی.
از دید سازه‌انگاران نیز مرجع امنیت مربوط به (هویت) جامعه (یعنی بستر اجتماعی جامعه) است.
مکتب انتقادی مطالعات امنیتی نیز به‌دلیل اولویت دادن به رهایی فرد، مرجع امنیت را به‌گونۀ فردمحوری قلمداد می‌کند.
دیدگاه زن‌باورانۀ امنیت‌پژوهی نیز در مورد مرجع امنیت معطوف به جنس مؤنث می‌باشد.
رویکرد جهان سومی امنیت‌پژوهی، هم در موضوع و هم در مرجع امنیت، «دولت‌محور» است که البته در عمل این دولت‌محوری رنگ «رژیم‌محوری» به خود می‌گیرد.
برچسب : اصول-و-مبانی-روابط-بین-الملل , امنیت , امنیت-پژوهی , درس-اصول-روابط-بین-الملل , درس-نظریه-های-امنیت , روابط-بین-الملل , کلاسهای-دکتر-روح-الله-تقی-نژاد ,